WCAG do prezentacji: Bolesław Prus - 112. rocznica śmierci.
Slajd 1.
Tekst: Bolesław Prus - 112. rocznica śmierci.
Grafika: portret pisarza, grzbiety książek i kałamarz z piórem.
Slajd 2.
Tekst: Bolesław Prus (właściwie Aleksander Głowacki) urodził się 20. sierpnia 1847 roku w Hrubieszowie na Lubelszczyźnie, zmarł 19. maja 1912 roku w Warszawie.
Pochodził ze zubożałej rodziny ziemiańskiej (swój późniejszy pseudonim literacki zaczerpnął z nazwy rodowego herbu Prus I). Rodzice Głowackiego zmarli wcześnie więc wychowywał się u krewnych.
W wieku 16 lat, przerwał naukę w gimnazjum i wziął udział w powstaniu styczniowym. Ranny znalazł się w szpitalu a potem w więzieniu. Sąd wojskowy pozbawił go szlachectwa, a następnie oddał pod opiekę wuja Klemensa Olszewskiego.
Grafika: Plebania w Hrubieszowie, w której urodził się Bolesław Prus
Slajd 3.
Tekst: Po zwolnieniu z więzienia ukończył gimnazjum w Lublinie i rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Szkoły Głównej Warszawskiej. Po 2 latach przerwał je i próbował podjąć ponownie w Instytucie Rolnictwa i Leśnictwa w Puławach, skąd został wydalony.
Pracował jako guwerner i korepetytor, później próbował różnych zawodów, dzięki którym mógł zarobić na życie, był m.in. fotografem, ulicznym mówcą, ślusarzem w fabryce. Próbował swoich sił jako dziennikarz. Za debiut prasowy Prusa uważa się artykuł społeczny “Nasze grzechy” zamieszczony w 22. numerze czasopisma „Opiekun domowy” z 29 maja 1872 roku. W tym czasie rozpoczął też współpracę z „Niwą”, pismami humorystycznymi „Mucha” i „Kolce” oraz z „Kurierem Warszawskim”, w którym ogłaszał stały cykl felietonów Kroniki tygodniowe.
Grafika: Zamek Lubelski, więzienie Prusa w czasie powstania 1863-65.
źródło:
Slajd 4.
Tekst: Pierwsze udane próby literackie Prusa miały miejsce około 1880 roku. Były to głównie nowele i opowiadania. Większość opowiadań, a później fragmentów powieści jego autorstwa początkowo zawsze była publikowana najpierw w prasie.
Bohaterami jego utworów byli najczęściej ludzie skromni, ubodzy czy dzieci. Doskonale obrazował psychologię postaci, wplatał wątki filozoficzne i społeczne.
Na przełomie XIX i XX wieku udzielał się filantropijnie i charytatywnie. Organizował m.in. Kasę Przezorności, pomagał zwolnionym robotnikom i ludziom bez stałych środków do życia.
Grafika: Tablica z 1982 r. na Pałacu Kazimierzowskim Uniwersytetu Warszawskiego, upamiętniająca studenta z lat 1866-68 Bolesława Prusa.
Slajd 5.
Tekst: Został opiekunem sierot z Towarzystwa Dobroczynności, był prezesem Stowarzyszenia Kursów dla Analfabetów Dorosłych, pomagał zakładać Seminarium dla Nauczycieli Ludowych na Ursynowie.
Dzięki jego inicjatywie powstało m. in. Towarzystwo Higieny Praktycznej, a w samym Nałęczowie otwarto Kąpiele Tanie imienia Bolesława Prusa. Brał udział w zbiórkach dla bezdomnych, niektóre sam organizował.
Grafika przedstawiająca niezapisaną kartkę papieru z okularami i piórem; Bolesław Prus w mundurze studenta Szkoły Głównej (1871); dłoń trzymającą otwartą książkę, u góry filiżanka z kawą i zasuszone kwiaty.
Źródło:
Slajd 6.
Tekst: Większą część życia spędził w Warszawie, dwukrotnie tylko wyjeżdżał za granicę ( do Niemiec, Czech, Szwajcarii i Francji). Najczęstszym celem jego krajowych podróży był Nałęczów, dokąd od 1882 niemal co roku udawał się na letni wypoczynek.
Zmarł na atak serca w wieku 64 lat. Jego pogrzeb zgromadził tłumy wielbicieli talentu pisarza
i zamienił się w wielką manifestację patriotyczną a jego organizacja była oparta w większości na ochotniczej pracy ludności warszawskiej.
Bolesław Prus został pochowany na cmentarzu Powązkowskim a na grobowcu pisarza umieszczono inskrypcję „Serce serc”.
Grafika: Akt urodzenia-chrztu Aleksandra Głowackiego; portret Bolesława Prusa w otoczeniu postaci ze swoich książek – ilustracja w Tygodniku Powszechnym; grób Prusa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
źródło:
Slajd 7
Tekst: Swój księgozbiór zapisał Towarzystwu Biblioteki Publicznej w Warszawie, w testamencie umieścił też zapis fundujący stypendia dla utalentowanych dzieci z ubogich rodzin wiejskich.
Wizerunek Prusa został umieszczony na polskiej monecie o nominale 10 zł, wybijanej w latach 1975-78 oraz 1981-84.
Pomniki Bolesława Prusa znajdują się w Warszawie, Hrubieszowie i Nałęczowie, tam też działa muzeum biograficzne pisarza.
Grafika: Fragment testamentu Bolesława Prusa; Muzeum Bolesława Prusa w Nałęczowie; Pomnik Bolesława Prusa w Warszawie.
Źródło:
Slajd 8
Tekst: Najpopularniejsze utwory Prusa : Anielka, Powracająca fala, Antek, Kamizelka, Katarynka, Placówka, Lalka, Emancypantki, Faraon, Dzieci.
Grafika: Pomnik – Ławeczka Bolesława Prusa w Nałęczowie.
Slajd 9
Tekst: Twórczość Bolesława Prusa w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie (zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2000-2024)
Grafika: Popiersie Bolesława Prusa w Warszawie